Zorgen om huiselijk geweld? ‘Het is meer dan alleen blauwe plekken’
Iedere week beantwoordt Edwin de Vaal (48), huisarts in Nijmegen, een veelgestelde of opvallende vraag uit zijn praktijk. Deze week is dat: waar kan ik terecht met zorgen over huiselijk geweld?
Naar schatting hebben 200.000 mensen in Nederland te maken met huiselijk geweld. Kom je het als huisarts vaak tegen?
“De meeste mensen komen met een andere klacht op het spreekuur. Ik zie bijvoorbeeld regelmatig kinderen die in bed plassen of vaak buikpijn hebben, maar ook volwassenen met vage klachten. Soms blijkt dan dat er huiselijk geweld aan ten grondslag ligt.”
“Sinds de coronacrisis krijg ik vaker mensen op het spreekuur die zich zorgen maken over huiselijk geweld in hun omgeving. We zijn meer thuis en krijgen dus ook meer mee van wat er bij de buren gebeurt. Bovendien lopen spanningen in sommige gezinnen op doordat gezinsleden veel meer op elkaars lip zitten.”
Hoe weet je dat het om huiselijk geweld gaat?
“Dat is vaak lastig te bepalen. De signalen zijn lang niet altijd duidelijk; huiselijk geweld uit zich niet alleen in blauwe plekken. Schreeuwen en schelden veroorzaken bijvoorbeeld psychische stress en soms zelfs schade.”
“Maar ook verwaarlozing is een vorm van huiselijk geweld. Kinderen die bijvoorbeeld in vieze kleren rondlopen en niet drie keer per dag een echte maaltijd krijgen. Denk ook aan ouderen, bijvoorbeeld een weduwnaar die door een van zijn kinderen wordt verzorgd en door dat kind wordt afgesnauwd of zelfs bestolen.”
“De scheidslijn is vaak dun. Maar het is heel belangrijk dat je afgaat op je gevoel. Als je het gevoel hebt dat er iets niet pluis is, doe dan iets. Probeer het gesprek aan te gaan, vraag hoe het in het gezin gaat, zeg dat je bezorgd bent. Het is soms moeilijk om het onder ogen te zien, maar kijk in geen geval weg. Er zijn veel plekken waar je terechtkunt voor advies.”
Waar dan?
“Je kunt je zorgen met de huisarts bespreken. Maar je kunt ook bellen met Veilig Thuis via 0800 2000. Ze noemen zichzelf een advies- en meldpunt. Dat betekent niet dat de politie of de kinderbescherming door jouw melding direct op de stoep staat. Je kunt gewoon je zorgen bespreken en om advies vragen. Je kunt er ook terecht als je twijfelt of het wel om huiselijk geweld gaat. Ook via de website ikvermoedhuiselijkgeweld.nl vind je veel informatie.”
Waar kun je terecht als je zelf met huiselijk geweld te maken hebt?
“Sowieso altijd bij de huisarts of de assistent. En bij Veilig Thuis natuurlijk. Als het lastig is om contact op te nemen met een hulporganisatie zonder dat de dader dit merkt, kun je sinds mei ook melding doen bij de apotheek. Daar hoef je alleen maar het codewoord ‘masker 19’ te noemen. Dan weet de apotheker meteen dat het gaat om huiselijk geweld.”
“Als je alleen bent zal de apotheker je uitnodigen om in een aparte ruimte samen Veilig Thuis te bellen. Ben je samen met iemand anders gekomen, dan neemt de apotheker zelf contact op met Veilig Thuis. Zo wil de overheid het melden van huiselijk geweld laagdrempeliger maken.”